Mikołajek i inne chłopaki to zbiór krótkich historyjek, z których każda zajmuje jeden rozdział. Opowiadają one o przygodach głównego bohatera, Mikołajka, i jego szkolnych kolegów. Akcja wielu z nich dzieje się w szkole, gdzie chłopcy psocą i dokuczają nauczycielom, nie robią tego jednak złośliwie, lecz raczej z nadmiaru energii. W rzeczywistości bardzo lubią swoją wychowawczynię i starają się nie robić jej przykrości - tyle, że często kończy się na staraniach. Część przygód Mikołajka ma miejsce także po skończonych lekcjach, gdy chłopiec bawi się z kolegami na podwórku, przebywa w domu lub odwiedza kolegów. Wizyty takie często kończą się katastrofą, jak podczas pokazywania przez Maksencjusza magicznych sztuczek lub gry w szachy z Alcestem - większość spotkań przeradza się w bójki owocujące zniszczeniem pokoju. Mikołajek jest mimo to sympatycznym chłopcem, wrażliwym i kochającym rodziców, którym nie chce sprawiać kłopotów, choć jeszcze nie zawsze mu się to udaje.