Wspomnienia spisane 12 lat po Plebiscycie (1932) przez polską działaczkę narodową, społeczniczkę i patriotkę, ukazujące sytuację na Warmii od kwietnia do lipca 1920 roku, praktyczny brak zainteresowania rządu w Warszawie dla sprawy, totalny brak funduszów dla propagandy polskiej, szykany niemieckie, brak należytej kontroli Aliantów (administracja i Policja niemieckie). Pokazanie heroizmu garstki zapaleńców w walce skazanej od początku na przegraną. Wszystko w fatalnym momencie marszu Bolszewików na Warszawę, kiedy losy Państwa wisiały na przysłowiowym włosku...